هپاتیت B یکی از مهم‌ترین بیماری‌های ویروسی مزمن کبدی در سراسر جهان است که می‌تواند بدون علامت باقی بماند اما در بلندمدت باعث آسیب جدی به کبد، سیروز و حتی سرطان کبد شود. این بیماری که از طریق خون و مایعات بدن منتقل می‌شود، با وجود واکسن مؤثر، هنوز یکی از مشکلات بهداشتی جهانی محسوب می‌شود. در این مقاله با جنبه‌های مختلف ویروس هپاتیت B آشنا خواهید شد.
ویروس هپاتیت B چیست؟
هپاتیت B نوعی عفونت ویروسی مزمن یا حاد است که توسط ویروس HBV (Hepatitis B Virus) ایجاد می‌شود. این ویروس بر کبد تأثیر گذاشته و می‌تواند موجب التهاب، آسیب بافتی و اختلال در عملکرد طبیعی کبد شود. در برخی افراد، عفونت ممکن است مزمن شده و منجر به نارسایی کبد، سیروز یا سرطان کبد گردد.
راه‌های انتقال هپاتیت B
بر خلاف هپاتیت A که از طریق دهانی-مدفوعی منتقل می‌شود، هپاتیت B از راه‌های زیر انتقال می‌یابد:
- تماس با خون آلوده از جمله سرنگ یا سوزن مشترک، خالکوبی با وسایل غیراستریل
- روابط جنسی محافظت‌نشده با فرد آلوده
- انتقال از مادر به نوزاد در دوران زایمان
- انتقال از طریق مایعات بدن مانند بزاق، مایع منی و ترشحات واژینال
- استفاده از وسایل شخصی مشترک مانند مسواک، تیغ یا ناخن‌گیر
دوره کمون و نحوه پیشرفت بیماری
دوره کمون ویروس HBV حدود ۶ هفته تا ۶ ماه است. پس از این مدت، فرد ممکن است علائم حاد نشان دهد یا بدون علامت باقی بماند. در برخی موارد، عفونت به‌صورت مزمن در بدن باقی می‌ماند و طی سال‌ها می‌تواند به سیروز یا سرطان کبد منجر شود.
علائم هپاتیت B
در مرحله حاد، برخی افراد هیچ علامتی ندارند. با این حال، شایع‌ترین علائم عبارت‌اند از:
- ضعف و خستگی
- تب
- تهوع و استفراغ
- درد شکم (مخصوصاً در ناحیه راست فوقانی)
- زردی پوست و چشم‌ها (یرقان)
- ادرار تیره‌رنگ
- مدفوع کم‌رنگ
هپاتیت B مزمن چیست؟
اگر ویروس بیش از ۶ ماه در بدن باقی بماند، بیماری وارد مرحله مزمن می‌شود. در این مرحله، فرد ممکن است برای سال‌ها بدون علامت باقی بماند، اما آسیب به کبد به‌تدریج پیشرفت می‌کند. در حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن، بیماری به سمت سیروز یا سرطان کبد پیش خواهد رفت.
تشخیص هپاتیت B
تشخیص این بیماری معمولاً از طریق آزمایش خون صورت می‌گیرد. مهم‌ترین تست‌های آزمایشگاهی شامل:
- HBsAg (آنتی‌ژن سطحی ویروس): نشان‌دهنده عفونت فعال است.
- Anti-HBs وجود این آنتی‌بادی نشانه ایمنی در برابر ویروس (بعد از واکسن یا بهبودی) است.
- Anti-HBc نشان‌دهنده تماس قبلی یا فعلی با ویروس است.
- HBV DNA اندازه‌گیری مقدار ویروس در خون (ویروسمی).
درمان هپاتیت B
در حال حاضر، درمان قطعی برای ریشه‌کنی کامل ویروس وجود ندارد، اما با استفاده از داروهای ضدویروسی می‌توان تکثیر ویروس را مهار و آسیب به کبد را کاهش داد. درمان شامل:
- داروهای خوراکی ضدویروس مانند: تنوفوویر (Tenofovir) و انتکاویر (Entecavir)
- اینترفرون آلفا در برخی موارد خاص
پیگیری منظم وضعیت کبد و سطح ویروس در خون برای افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن بسیار حیاتی است.
پیشگیری از هپاتیت B
بهترین راه پیشگیری از هپاتیت B، واکسیناسیون است. واکسن هپاتیت B از سه نوبت تزریق تشکیل شده و ایمنی بلندمدت ایجاد می‌کند. سایر روش‌های پیشگیری عبارت‌اند از:
- استفاده از وسایل استریل و شخصی
- پرهیز از تماس جنسی پرخطر بدون استفاده از کاندوم
- غربالگری مادران باردار و واکسیناسیون نوزادان
- اجتناب از مصرف سرنگ مشترک
واکسن هپاتیت B
واکسن هپاتیت B در سن نوزادی به‌صورت روتین تزریق می‌شود (در بدو تولد، یک ماه بعد، و ۶ ماه بعد). همچنین واکسن برای بزرگسالانی که در معرض خطر هستند (مانند کارکنان مراکز درمانی، افراد دارای روابط پرخطر، بیماران دیالیزی یا مبتلایان به بیماری‌های مزمن کبدی) نیز توصیه می‌شود.
آیا هپاتیت B قابل درمان کامل است؟
در اغلب موارد، ویروس در بدن باقی می‌ماند اما به کمک داروهای ضدویروسی می‌توان آن را در حالت غیرفعال نگه داشت. در برخی افراد با پاسخ ایمنی قوی، ویروس ممکن است به‌طور کامل از بدن پاک شود، اما این حالت نادر است.
جمع‌بندی
هپاتیت B یک بیماری ویروسی جدی است که ممکن است بدون علامت باقی بماند اما در بلندمدت سلامت کبد را به‌شدت تهدید کند. آگاهی عمومی، واکسیناسیون همگانی و رفتارهای ایمن به‌ویژه در تماس‌های جنسی و پزشکی، کلید اصلی کنترل و پیشگیری از این بیماری هستند. اگر به هر دلیل در معرض خطر بوده‌اید، بررسی و آزمایش به‌موقع می‌تواند نقش حیاتی در سلامت آینده شما ایفا کند.
منابع علمی
- Seeger C, Mason WS. Hepatitis B virus biology. Microbiology and molecular biology reviews. 2000 Mar 1;64(1):51-68.
- Trépo C, Chan HL, Lok A. Hepatitis B virus infection. The Lancet. 2014 Dec 6;384(9959):2053-63.
چرا دکتر پر شاپ؟
با خرید از دکتر پَر شاپ، تجربه‌ای متفاوت و امن از خرید آنلاین خواهید داشت. ویژگی‌ها و خدمات متمایز دکتر پَر شاپ به شما این امکان را می‌دهد که با اطمینان خاطر محصولات موردنیاز خود را خریداری کنید و از اصالت و کیفیت آن‌ها مطمئن باشید:
- محصولات اورجینال و باکیفیت: تمامی محصولات ما، تحت نظارت پزشکان متخصص و بر اساس استانداردهای ایمنی انتخاب شده‌اند. این محصولات، اصل و با تأییدیه‌های معتبر هستند که به شما اجازه می‌دهند با خیال راحت از آن‌ها استفاده کنید.
- مشاوره تخصصی و پشتیبانی سریع: دکتر پَر شاپ همراه شماست تا بهترین انتخاب را داشته باشید. تیم ما آماده پاسخگویی به سؤالات شما و ارائه مشاوره تخصصی در انتخاب محصول مناسب برای پوست شما است.
- درگاه پرداخت امن: خرید از دکتر پَر شاپ با درگاه پرداخت امن انجام می‌شود تا شما تجربه‌ای بدون نگرانی از پرداخت و خرید آنلاین داشته باشید.
دکتر پَر شاپ با تمرکز بر سلامتی و رضایت مشتریان خود، تمامی تلاش خود را می‌کند تا خریدی آسان و مطمئن را برای شما فراهم کند. با خرید از ما، هم از کیفیت و اصالت محصول مطمئن خواهید بود و هم از پشتیبانی قوی و تخصصی بهره‌مند می‌شوید.
