بدن زن پس از زایمان، یائسگی یا حتی به‌دلیل افزایش سن، ممکن است دچار تغییراتی در ساختار داخلی خود شود. یکی از این تغییرات که بسیاری از زنان درباره‌اش نمی‌دانند یا از بیان آن خجالت می‌کشند، افتادگی رحم یا پرولاپس رحم است. این وضعیت نه‌تنها می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد، بلکه در صورت بی‌توجهی، به مشکلات بیشتری نیز منجر خواهد شد. در این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهیم که افتادگی رحم چیست، چه علائمی دارد، چرا اتفاق می‌افتد و چگونه می‌توان آن را درمان کرد.
افتادگی رحم چیست؟
افتادگی رحم به حالتی گفته می‌شود که در آن رحم از جای طبیعی خود در لگن به سمت پایین و گاهی حتی به داخل واژن حرکت می‌کند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که عضلات، رباط‌ها و بافت‌های نگهدارنده رحم دچار ضعف یا کشیدگی شوند.
افتادگی رحم درجات مختلفی دارد:
- درجه ۱: رحم کمی به سمت واژن پایین آمده اما هنوز داخل لگن باقی مانده.
- درجه ۲: رحم تا مدخل واژن رسیده است.
- درجه ۳: بخشی از رحم از واژن بیرون آمده است.
- درجه ۴: رحم به طور کامل از واژن بیرون زده است (پرولاپس کامل).
علائم افتادگی رحم
افتادگی رحم ممکن است در ابتدا بدون علامت باشد، اما با گذشت زمان علائم زیر ظاهر می‌شوند:
- احساس سنگینی یا فشار در ناحیه لگن
- مشاهده یا احساس توده‌ای در واژن
- درد یا ناراحتی هنگام نشستن یا راه‌رفتن
- نشت ادرار یا بی‌اختیاری ادرار
- دشواری در دفع ادرار یا مدفوع
- احساس کامل‌نشدن تخلیه مثانه
- درد هنگام رابطه جنسی
- خونریزی یا ترشح غیرعادی از واژن
علل افتادگی رحم
علت اصلی افتادگی رحم، ضعف عضلات کف لگن است، اما عوامل زیر می‌توانند در ایجاد یا تشدید آن نقش داشته باشند:
- زایمان طبیعی سخت یا متعدد
- بالا رفتن سن و یائسگی به دلیل کاهش استروژن
- چاقی یا اضافه‌وزن
- بلند کردن اجسام سنگین به‌طور مکرر
- یبوست مزمن و زور زدن هنگام دفع
- سرفه‌های مزمن (در افراد سیگاری یا مبتلا به آسم)
- سابقه خانوادگی پرولاپس رحم
روش‌های تشخیص
پزشک زنان با معاینه لگنی ساده می‌تواند افتادگی رحم را تشخیص دهد. گاهی اوقات برای بررسی بیشتر، از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی لگن یا MRI نیز استفاده می‌شود، به‌ویژه اگر سایر اعضای لگن مانند مثانه یا روده نیز درگیر شده باشند.
درمان افتادگی رحم
نوع درمان بستگی به شدت افتادگی، سن، تمایل به بارداری و وضعیت عمومی بیمار دارد.
۱. درمان‌های غیرجراحی
الف. تمرینات کف لگن (کِگِل)
تقویت عضلات کف لگن با تمرینات خاص می‌تواند در مراحل اولیه بسیار مؤثر باشد.
ب. استفاده از پساری (Pessary)
وسیله‌ای پلاستیکی یا سیلیکونی است که در داخل واژن قرار داده می‌شود تا رحم را در جای خود نگه دارد. مناسب برای زنانی که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند جراحی کنند.
ج. تغییر سبک زندگی:
کاهش وزن، ترک سیگار، درمان یبوست و پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین کمک‌کننده است.
۲. درمان‌های جراحی
در موارد شدید یا در صورتی که درمان‌های غیرجراحی مؤثر نباشد، جراحی توصیه می‌شود:
- هیسترکتومی (برداشتن رحم): یکی از گزینه‌های رایج در زنان یائسه یا کسانی که فرزندآوری را به پایان رسانده‌اند.
- ترمیم بافت‌های نگهدارنده لگن: برای حفظ رحم در جای خود، بدون برداشتن آن.
- جراحی با لاپاراسکوپی یا واژینال: بسته به شرایط بیمار و ترجیح پزشک
افتادگی رحم و بارداری
در صورت وجود افتادگی رحم، احتمال بارداری وجود دارد، اما ممکن است با مشکلاتی مانند زایمان زودرس یا سختی در نگه‌داشتن بارداری همراه باشد. در این شرایط، تصمیم‌گیری باید با نظر پزشک متخصص انجام شود.
پیشگیری از افتادگی رحم
گرچه همیشه نمی‌توان از افتادگی رحم جلوگیری کرد، اما اقدامات زیر احتمال آن را کاهش می‌دهند:
- انجام منظم تمرینات کگل
- حفظ وزن سالم
- پرهیز از یبوست مزمن
- اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین
- زایمان با مراقبت مناسب و کاهش آسیب به عضلات کف لگن
نتیجه‌گیری
افتادگی رحم مشکلی شایع در میان زنان، به‌ویژه پس از زایمان یا یائسگی است. گرچه ممکن است در ابتدا علائم خفیفی داشته باشد، اما در صورت پیشرفت می‌تواند بر کیفیت زندگی اثر منفی بگذارد. تشخیص زودهنگام، درمان مناسب و تقویت عضلات کف لگن، بهترین راه برای کنترل این مشکل و حفظ سلامت و آسایش زنان است.
منابع علمی
- Doshani A, Teo RE, Mayne CJ, Tincello DG. Uterine prolapse. Bmj. 2007 Oct 18;335(7624):819-23.
- Tsikouras P, Dafopoulos A, Vrachnis N, Iliodromiti Z, Bouchlariotou S, Pinidis P, Tsagias N, Liberis V, Galazios G, Von Tempelhoff GF. Uterine prolapse in pregnancy: risk factors, complications and management. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine. 2014 Feb 1;27(3):297-302.
چرا دکتر پر شاپ؟
با خرید از دکتر پَر شاپ، تجربه‌ای متفاوت و امن از خرید آنلاین خواهید داشت. ویژگی‌ها و خدمات متمایز دکتر پَر شاپ به شما این امکان را می‌دهد که با اطمینان خاطر محصولات موردنیاز خود را خریداری کنید و از اصالت و کیفیت آن‌ها مطمئن باشید:
- محصولات اورجینال و باکیفیت: تمامی محصولات ما، تحت نظارت پزشکان متخصص و بر اساس استانداردهای ایمنی انتخاب شده‌اند. این محصولات، اصل و با تأییدیه‌های معتبر هستند که به شما اجازه می‌دهند با خیال راحت از آن‌ها استفاده کنید.
- مشاوره تخصصی و پشتیبانی سریع: دکتر پَر شاپ همراه شماست تا بهترین انتخاب را داشته باشید. تیم ما آماده پاسخگویی به سؤالات شما و ارائه مشاوره تخصصی در انتخاب محصول مناسب برای پوست شما است.
- درگاه پرداخت امن: خرید از دکتر پَر شاپ با درگاه پرداخت امن انجام می‌شود تا شما تجربه‌ای بدون نگرانی از پرداخت و خرید آنلاین داشته باشید.
دکتر پَر شاپ با تمرکز بر سلامتی و رضایت مشتریان خود، تمامی تلاش خود را می‌کند تا خریدی آسان و مطمئن را برای شما فراهم کند. با خرید از ما، هم از کیفیت و اصالت محصول مطمئن خواهید بود و هم از پشتیبانی قوی و تخصصی بهره‌مند می‌شوید.
