بارداری، قاعدگی و سلامت کلی رحم وابسته به عملکرد درست و آزادانهی دیواره داخلی آن است. گاهی بر اثر آسیب یا جراحی، بخشهایی از دیواره داخلی رحم به هم میچسبند و مانع عملکرد طبیعی آن میشوند. این وضعیت با نام چسبندگی رحم یا سندروم آشرمن (Asherman’s Syndrome) شناخته میشود. این بیماری نهتنها میتواند باعث ناباروری شود، بلکه ممکن است چرخه قاعدگی را نیز مختل کند. در این مقاله، با دلایل، علائم، روشهای تشخیص و درمان چسبندگی رحم آشنا میشوید.
چسبندگی رحم چیست؟
چسبندگی رحم به وضعیتی گفته میشود که در آن دیوارههای داخلی رحم (آندومتر) بهدلیل آسیب یا التهاب، به هم میچسبند و فضای رحم را محدود یا کاملاً مسدود میکنند. این چسبندگیها ممکن است نازک و نرم یا ضخیم و فیبری باشند.
این مشکل در اغلب موارد ناشی از آسیبهای داخل رحمی است و میتواند باعث کاهش قاعدگی، سقطهای مکرر و ناباروری شود.
دلایل ایجاد چسبندگی رحم
چسبندگی رحم معمولاً به دنبال آسیب به آندومتر رخ میدهد. شایعترین علل عبارتند از:
- کورتاژ (تراشیدن داخل رحم) بهخصوص پس از سقط جنین یا زایمان
- عفونت رحم یا لگن مانند آندومتریت
- جراحیهای رحمی مانند برداشتن فیبروم، پولیپ یا سزارین
- سندرم سل یا عفونتهای نادر در کشورهای خاص
- رادیوتراپی لگن در بیماران سرطانی
علائم چسبندگی رحم
شدت علائم بستگی به وسعت چسبندگی دارد. برخی از زنان ممکن است بدون علامت باشند، اما علائم شایع عبارتند از:
- قاعدگی کم، نامنظم یا قطعشده (آمنوره)
- ناباروری یا تأخیر در بارداری
- سقط مکرر
- درد لگنی مزمن
- درد شدید هنگام قاعدگی (در صورت بستهبودن دهانه رحم)
- کاهش ترشحات واژن
در برخی موارد، زنان تنها پس از مراجعه برای مشکل ناباروری متوجه چسبندگی رحم میشوند.
تشخیص چسبندگی رحم
روشهای تشخیص چسبندگی رحم شامل موارد زیر است:
- هیستروسالپنگوگرافی (HSG):
تصویربرداری با اشعه ایکس از رحم و لولههای رحمی پس از تزریق ماده حاجب. این روش میتواند نواحی چسبندگی یا انسداد را نشان دهد.
- هیستروسکوپی:
بهترین و دقیقترین روش تشخیص است. در این روش، یک دوربین باریک از طریق واژن وارد رحم میشود و پزشک مستقیماً فضای داخلی رحم را بررسی میکند.
- سونوگرافی واژینال یا سونوگرافی با سالین (Saline Infusion Sonography):
روش تصویربرداری برای بررسی حفره رحم با دقت بیشتر.
درمان چسبندگی رحم
- هیستروسکوپی درمانی:
درمان اصلی چسبندگی رحم، جراحی هیستروسکوپی است. در این روش، چسبندگیها با ابزار ظریفی بریده و جدا میشوند تا فضای رحم باز شود.
- استفاده از وسایل ضد چسبندگی:
پس از جراحی ممکن است از بالون، آییودی یا ژلهای مخصوص در داخل رحم استفاده شود تا از چسبندگی مجدد جلوگیری شود.
- درمان هورمونی:
استفاده از استروژن برای کمک به بازسازی دیواره داخلی رحم پس از جراحی مفید است.
- پیگیری با هیستروسکوپی مجدد:
چند هفته بعد از درمان، پزشک معمولاً با هیستروسکوپی دوم بررسی میکند که آیا چسبندگیها بازگشتهاند یا خیر.
آیا میتوان با چسبندگی رحم باردار شد؟
بله، ولی بستگی به شدت چسبندگی دارد. در موارد خفیف تا متوسط، درمان موفقیتآمیز بوده و احتمال بارداری وجود دارد. در موارد شدید که دیواره داخلی رحم بهشدت آسیب دیده، ممکن است احتمال بارداری کاهش یابد یا بارداری با خطراتی همراه باشد (مانند سقط یا رشد ناقص جفت).
پیشگیری از چسبندگی رحم
همه موارد چسبندگی قابل پیشگیری نیستند، اما میتوان با رعایت موارد زیر خطر آن را کاهش داد:
- انجام کورتاژ تنها در موارد ضروری و توسط پزشک ماهر
- درمان سریع و کامل عفونتهای رحمی
- استفاده از وسایل استریل در جراحیهای زنان
- پیگیری پس از جراحیهای رحم برای اطمینان از عدم چسبندگی مجدد
نتیجهگیری
چسبندگی رحم یا سندروم آشرمن یکی از مشکلات مهم و گاه پنهان در سلامت باروری زنان است. اگرچه ممکن است بدون علامت باشد، اما یکی از دلایل اصلی ناباروری یا قاعدگیهای نامنظم محسوب میشود. تشخیص بهموقع و درمان مناسب، در بسیاری از موارد عملکرد رحم را بازیابی میکند و امید به بارداری را افزایش میدهد. آگاهی، مراجعه منظم به متخصص زنان و پیگیری دقیق، بهترین راه مقابله با این مشکل است.
منابع علمی
- March CM. Asherman’s syndrome. InSeminars in reproductive medicine 2011 Mar (Vol. 29, No. 02, pp. 083-094). © Thieme Medical Publishers.
- March CM. Management of Asherman’s syndrome. Reproductive biomedicine online. 2011 Jul 1;23(1):63-76.
چرا دکتر پر شاپ؟
با خرید از دکتر پَر شاپ، تجربهای متفاوت و امن از خرید آنلاین خواهید داشت. ویژگیها و خدمات متمایز دکتر پَر شاپ به شما این امکان را میدهد که با اطمینان خاطر محصولات موردنیاز خود را خریداری کنید و از اصالت و کیفیت آنها مطمئن باشید:
- محصولات اورجینال و باکیفیت: تمامی محصولات ما، تحت نظارت پزشکان متخصص و بر اساس استانداردهای ایمنی انتخاب شدهاند. این محصولات، اصل و با تأییدیههای معتبر هستند که به شما اجازه میدهند با خیال راحت از آنها استفاده کنید.
- مشاوره تخصصی و پشتیبانی سریع: دکتر پَر شاپ همراه شماست تا بهترین انتخاب را داشته باشید. تیم ما آماده پاسخگویی به سؤالات شما و ارائه مشاوره تخصصی در انتخاب محصول مناسب برای پوست شما است.
- درگاه پرداخت امن: خرید از دکتر پَر شاپ با درگاه پرداخت امن انجام میشود تا شما تجربهای بدون نگرانی از پرداخت و خرید آنلاین داشته باشید.
دکتر پَر شاپ با تمرکز بر سلامتی و رضایت مشتریان خود، تمامی تلاش خود را میکند تا خریدی آسان و مطمئن را برای شما فراهم کند. با خرید از ما، هم از کیفیت و اصالت محصول مطمئن خواهید بود و هم از پشتیبانی قوی و تخصصی بهرهمند میشوید.