در دنیای امروزی که زندگی شهری و صنعتی با آلودگی‌های محیطی گره خورده، پوست ما یکی از اولین اندام‌هایی است که در معرض آسیب قرار می‌گیرد. هوای آلوده، ذرات معلق، دود ماشین‌ها و مواد شیمیایی موجود در جو می‌توانند به‌مرور زمان سلامت و شادابی پوست را تهدید کنند. بسیاری از افراد با مشکلاتی مانند تیرگی پوست، خشکی، جوش و پیری زودرس مواجه می‌شوند؛ بدون اینکه بدانند آلودگی محیطی تا چه حد در این مسائل نقش دارد. آگاهی از اثرات آلودگی هوا و توجه به پاکسازی و مراقبت از پوست می‌تواند گام مهمی در حفظ سلامت پوست باشد.
وقتی پوست در معرض آلودگی هوا قرار می‌گیرد، مواد مضر و ذرات ریز می‌توانند به‌راحتی وارد منافذ پوست شوند و در عمق آن نفوذ کنند. این آلودگی‌ها به مرور باعث تخریب ساختار پوست، ایجاد التهابات و از بین رفتن شفافیت طبیعی آن می‌شوند. پوست کدر، جوش‌دار و خسته نتیجه همین روند است. به همین دلیل، مراقبت صحیح و مداوم از پوست، به‌ویژه در شهرهای آلوده، یک ضرورت است.
آلودگی‌های محیطی مانند سرب، دی‌اکسید گوگرد و گردوغبار می‌توانند با ایجاد استرس اکسیداتیو، روند پیری پوست را تسریع کنند. پاکسازی پوست کمک می‌کند تا این مواد مضر از سطح و عمق پوست حذف شوند، تنفس سلولی بهبود یابد و مانع از بسته شدن منافذ پوستی شود. اگر پاکسازی به‌صورت منظم انجام نشود، تجمع این آلودگی‌ها باعث ایجاد جوش، لک و کدری پوست خواهد شد.
آلودگی هوا با تولید رادیکال‌های آزاد باعث تخریب کلاژن و الاستین، دو پروتئین مهم در ساختار پوست می‌شود. نتیجه این آسیب، افتادگی، چین‌وچروک و کاهش خاصیت ارتجاعی پوست است که به پیری زودرس منجر می‌شود.
افزایش جوش و لک پوستی
ذرات آلاینده با مسدود کردن منافذ و تحریک غدد چربی، تولید سبوم را افزایش می‌دهند و زمینه را برای جوش‌های التهابی، سرسیاه و لک‌های پوستی فراهم می‌کنند. این مشکلات، به‌ویژه در پوست‌های چرب و مختلط، بیشتر دیده می‌شوند.
پاکسازی پوست در برابر آلودگی‌های محیطی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که هدف آن‌ها حذف آلودگی‌ها، چربی اضافی و سلول‌های مرده پوست است. استفاده روزانه از شوینده‌های ملایم متناسب با نوع پوست، به‌ویژه شوینده‌های حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند ویتامین C یا چای سبز، می‌تواند آلودگی‌ها را از سطح پوست پاک کند. همچنین، استفاده از تونر پس از شست‌وشو به بستن منافذ و حذف باقی‌مانده آلودگی‌ها کمک می‌کند. ماسک‌های صورت با پایه خاک رس یا زغال فعال نیز گزینه‌ای مؤثر برای جذب سموم و ناخالصی‌ها هستند. بخور دادن پوست با آب گرم یا عصاره‌های گیاهی مانند بابونه، منافذ را باز کرده و پاکسازی عمیق‌تری فراهم می‌کند. در نهایت، استفاده منظم از مرطوب‌کننده و ضدآفتاب برای محافظت از پوست در برابر آلودگی‌های محیطی و حفظ سلامت آن ضروری است. در ادامه به جزییات بیشتر هر یک از این موارد می پردازیم.
برای مشاهده محصولات ضد آفتاب لاروش پوزای به این صفحه مراجعه کنید.
اولین و مهم‌ترین گام در پاکسازی پوست، شستشوی صحیح و منظم صورت است. استفاده از شوینده‌های مناسب با نوع پوست، صبح و شب، کمک می‌کند آلودگی‌ها و چربی اضافی پوست از بین بروند. توجه کنید که شستشو نباید بیش از حد باشد، زیرا باعث خشکی و حساسیت پوست خواهد شد.
ماسک‌های پاک‌کننده مانند ماسک خاک رس یا زغال فعال، به‌ویژه در پوست‌های چرب و مختلط، بسیار مفیدند. این ماسک‌ها با جذب آلودگی‌ها و چربی‌های اضافی، پوست را عمیقاً تمیز می‌کنند. همچنین، اسکراب‌های ملایم که هفته‌ای یک تا دو بار استفاده می‌شوند، سلول‌های مرده و آلودگی‌های سطحی را از پوست جدا کرده و به شفافیت آن کمک می‌کنند.
محصولاتی که حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C، ویتامین E یا نیاسین‌آمید هستند، نقش مؤثری در خنثی‌سازی اثرات رادیکال‌های آزاد دارند. این ترکیبات به محافظت از پوست در برابر آسیب‌های محیطی و ترمیم آن کمک می‌کنند. استفاده از سرم‌های آنتی‌اکسیدانی در روتین روزانه، به‌ویژه قبل از ضدآفتاب، توصیه می‌شود.
مرطوب‌کننده‌ها با حفظ رطوبت پوست، سد دفاعی طبیعی آن را تقویت می‌کنند. بهتر است از مرطوب‌کننده‌هایی استفاده شود که فاقد مواد حساسیت‌زا باشند. همچنین استفاده روزانه از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب، حتی در روزهای ابری، از نفوذ اشعه‌های مضر UVA و UVB و ترکیب آن‌ها با آلودگی جلوگیری می‌کند.
«برای خرید ضدآفتاب‌های اصل و خارجی ویژه پوست چرب با قیمت مناسب، به دسته‌بندی کرم ضد افتاب پوست چرب در سایت دکتر پرشاپ سر بزنید!»
تغذیه سالم از درون به شادابی و مقاومت پوست کمک می‌کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، به‌ویژه آن‌هایی که سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند (مثل پرتقال، توت‌ها، گوجه‌فرنگی، هویج و اسفناج)، در کنار نوشیدن آب کافی، پوست را از درون تقویت می‌کند و مانع از تأثیرات منفی آلودگی می‌شود.
آلودگی هوا یک تهدید جدی برای سلامت پوست است که با گذر زمان، اثرات مخرب خود را نشان می‌دهد. اما با آگاهی، مراقبت صحیح و استفاده از محصولات مناسب، می‌توان این اثرات را تا حد زیادی کاهش داد.
روتین روزانه‌ای شامل شستشوی منظم، استفاده از ماسک و محصولات آنتی‌اکسیدان، در کنار تغذیه مناسب و استفاده همیشگی از ضدآفتاب، گامی مؤثر در حفظ پوست سالم و شفاف در برابر آلودگی‌های محیطی است. هرچه زودتر این عادات مراقبتی را آغاز کنید، پوست شما در برابر عوامل مخرب مقاوم‌تر خواهد بود.
Roberts W. Air pollution and skin disorders. International journal of women’s dermatology. 2021 Jan 1;7(1):91-7.
Abolhasani R, Araghi F, Tabary M, Aryannejad A, Mashinchi B, Robati RM. The impact of air pollution on skin and related disorders: a comprehensive review. Dermatologic therapy. 2021 Mar;34(2):e14840.
Puri P, Nandar SK, Kathuria S, Ramesh V. Effects of air pollution on the skin: A review. Indian journal of dermatology, venereology and leprology. 2017 Jul 1;83:415.
