اسپيرولينا نوعي جلبك سبز-آبي است كه در آب‌هاي شيرين و قليا يافت مي‌شود. اين جلبك ميكروسكوپي از گذشته‌هاي دور به‌عنوان يك منبع تغذيه‌اي غني در بسياري از فرهنگ‌ها مورد استفاده قرار مي‌گرفته است. اسپيرولينا سرشار از پروتئين، ويتامين‌ها، مواد معدني و تركيبات آنتي‌اكسيداني است كه هم در تغذيه و هم در مراقبت‌هاي پوستي نقش مؤثري ايفا مي‌كند. در سال‌هاي اخير، اسپيرولينا به‌عنوان يك سوپرفود و همچنين ماده‌اي طبيعي در محصولات آرايشي-بهداشتي جايگاه ويژه‌اي پيدا كرده است.
«برای خرید ضدآفتاب‌های اصل و خارجی ویژه پوست چرب با قیمت مناسب، به دسته‌بندی کرم ضد افتاب پوست چرب در سایت دکتر پرشاپ سر بزنید!»
آنتي‌اکسيدان‌ها و نقش آن‌ها
يكي از مهم‌ترين دلايل مؤثر بودن اسپيرولينا براي پوست، وجود آنتي‌اكسيدان‌هايي مانند فايكوسيانين، بتا-كاروتن و ويتامين E است. اين آنتي‌اكسيدان‌ها با مقابله با راديكال‌هاي آزاد، از پيري زودرس پوست، ايجاد چين‌وچروك و كدر شدن رنگ پوست جلوگيري مي‌كنند. همچنین، فايكوسيانين كه رنگ آبي خاص اسپيرولينا را ايجاد مي‌كند، خاصيت ضدالتهابي نيز دارد و براي پوست‌هاي حساس و ملتهب بسيار مفيد است.
اسپیرولینا منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌های مختلف است، از جمله:
فایکوسیانین (Phycocyanin): رنگدانه‌ی آبی منحصربه‌فرد اسپیرولینا است که خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی بسیار قوی دارد. این ماده با مهار آنزیم‌هایی که باعث التهاب می‌شوند، در کاهش قرمزی و حساسیت پوست مؤثر است و از تخریب سلولی جلوگیری می‌کند.
بتا-کاروتن (Beta-carotene): پیش‌ساز ویتامین A است و به سلامت و ترمیم بافت‌های پوستی کمک می‌کند. بتا-کاروتن همچنین در درخشان کردن رنگ پوست و افزایش مقاومت آن در برابر اشعه‌ی UV نقش دارد.
ویتامین E: یکی از معروف‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های محلول در چربی است که در اسپیرولینا یافت می‌شود. این ویتامین باعث حفظ رطوبت پوست، محافظت در برابر آسیب‌های محیطی و ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده می‌شود.
سلنیوم و روی (Zinc): مواد معدنی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی که به بازسازی پوست، کنترل چربی و کاهش التهاب کمک می‌کنند. این عناصر در پیشگیری از جوش و بهبود جای زخم‌ها و لک‌های پوستی نقش دارند.
مطالعات نشان داده‌اند كه مصرف موضعي يا خوراکي اسپيرولينا مي‌تواند به كاهش لك‌هاي تيره، بهبود جاي جوش و تنظيم ترشح چربي پوست كمك كند. اسپيرولينا داراي خواص ضدباکتريايي نيز هست كه مي‌تواند به كاهش باكتري‌هاي مولد آكنه كمك كند. وجود آمينواسيدها و ويتامين B3 در اسپيرولينا، به بازسازي سلول‌هاي پوستي و يك‌دست شدن رنگ پوست كمك مي‌كند.
برای مشاهده محصولات ضد آفتاب لاروش پوزای به این صفحه مراجعه کنید.
استفاده موضعي از اسپيرولينا به‌صورت ماسك صورت، يك روش محبوب براي بهره‌مندي از خواص آن است. براي تهيه ماسك، مي‌توان مقدار كمي پودر اسپيرولينا (حدود نصف قاشق چاي‌خوري) را با كمي عسل، ماست يا گلاب مخلوط كرده و به مدت ۱۵ دقيقه روي پوست قرار داد. اين ماسك به روشن شدن پوست، آرام كردن التهاب و تأمين مواد مغذي كمك مي‌كند. استفاده منظم هفته‌اي يك تا دو بار توصيه مي‌شود.
مصرف اسپيرولينا به‌صورت مكمل خوراكي (پودر يا قرص)، تأثير داخلي بر سلامت پوست دارد. با تأمين پروتئين، آهن، منيزيم و ويتامين‌هاي گروه B، اسپيرولينا به بازسازي سلولي، حفظ رطوبت پوست و جلوگيري از خشكي و التهاب كمك مي‌كند. مصرف روزانه بين ۱ تا ۳ گرم توصيه شده است، اما بهتر است با مشورت پزشك يا متخصص تغذيه انجام شود.
انتخاب محصول باکيفيت
يكي از مهم‌ترين نكات در بهره‌مندي از فوايد اسپيرولينا، انتخاب برندهاي معتبر و داراي گواهي‌نامه‌هاي بهداشتي است. چون اسپيرولينا قابليت جذب فلزات سنگين از محيط رشد را دارد، استفاده از محصولات آلوده ممكن است خطرناک باشد. حتماً اسپيروليناي ارگانيك و آزمايش‌شده در آزمايشگاه‌هاي معتبر انتخاب شود.
چه کساني نبايد از اسپيرولينا استفاده کنند؟
اگرچه اسپيرولينا براي بيشتر افراد ايمن در نظر گرفته مي‌شود، اما در برخي شرايط نبايد بدون مشورت پزشك استفاده شود:
افراد مبتلا به بيماري‌هاي خودايمني مانند لوپوس، روماتيسم مفصلي يا مالتيپل اسكلروز، به دليل تقويت سيستم ايمني بايد با احتياط مصرف كنند.
زنان باردار يا شيرده بهتر است پيش از مصرف با پزشك مشورت كنند.
افرادي كه داروهاي خاصي مانند سرکوب‌کننده‌های ایمنی مصرف می‌کنند ممكن است در معرض تداخل دارويي قرار گيرند.
همچنين افرادي كه به جلبك‌ها يا دريايي‌جات حساسيت دارند نبايد از اسپيرولينا استفاده كنند.
اسپيرولينا يك گزينه طبيعي و قدرتمند براي مراقبت از پوست است؛ چه به صورت موضعي و چه به شكل خوراكي. از خواص ضدالتهابي و آنتي‌اكسيداني گرفته تا نقش آن در كاهش لك‌ها، تنظيم چربي پوست و بازسازي سلولي، اسپيرولينا مي‌تواند به سلامت و زيبايي پوست كمك كند.
با اين حال، استفاده از اسپيرولينا بايد با دقت و با رعايت توصيه‌هاي پزشكي صورت گيرد. انتخاب محصول باكيفيت و پرهيز از زياده‌روي، كليد بهره‌بردن از اين ماده ارزشمند است. براي داشتن پوستي سالم و درخشان، اسپيرولينا مي‌تواند يك همراه طبيعي و مؤثر باشد.
Grosshagauer S, Kraemer K, Somoza V. The true value of Spirulina. Journal of agricultural and food chemistry. 2020 Mar 5;68(14):4109-15.
Ali SK, Saleh AM. Spirulina-an overview. International journal of Pharmacy and Pharmaceutical sciences. 2012 Mar 4;4(3):9-15.
Soheili M, Khosravi-Darani K. The potential health benefits of algae and micro algae in medicine: a review on Spirulina platensis. Current Nutrition & Food Science. 2011 Nov 1;7(4):279-85.
Asghari A, Fazilati M, Latifi AM, Salavati H, Choopani A. A review on antioxidant properties of Spirulina. Journal of Applied Biotechnology Reports. 2016 Mar 1;3(1):345-51.
