جوش‌های زیرپوستی یکی از آزاردهنده‌ترین نوع آکنه‌ها هستند. این نوع جوش‌ها که معمولاً بدون سر سفید یا سیاه هستند، در زیر پوست تشکیل می‌شوند و اغلب همراه با درد، التهاب و تورم‌اند. برخلاف جوش‌های سطحی، این جوش‌ها دیرتر بهبود می‌یابند و ممکن است باعث باقی‌ماندن لک یا اسکار شوند. شناخت دلایل ایجاد آن‌ها و آشنایی با روش‌های درمان و پیشگیری، اولین قدم در مقابله با این مشکل پوستی شایع است.
جوش زیرپوستی نوعی آکنه است که در عمق پوست به وجود می‌آید و ناشی از بسته شدن منافذ توسط چربی، سلول‌های مرده و باکتری‌هاست. این جوش‌ها اغلب در نواحی مانند چانه، پیشانی و گونه‌ها ظاهر می‌شوند و می‌توانند روزها یا حتی هفته‌ها باقی بمانند. گاهی این جوش‌ها بدون دردند و فقط برجستگی دارند، و گاهی بسیار دردناک و قرمز می‌شوند.
مراقبت نادرست، استفاده از محصولات نامناسب یا نادیده گرفتن بهداشت پوست می‌تواند جوش‌های زیرپوستی را تشدید کند. داشتن یک روتین مراقبتی درست، استفاده از محصولات ملایم و درمان‌های هدفمند، می‌تواند در کاهش تعداد و شدت این نوع جوش‌ها بسیار مؤثر باشد.
جوش‌های زیرپوستی معمولاً به دلیل انسداد منافذ پوست توسط چربی، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها ایجاد می‌شوند. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که غدد چربی بیش از حد سبوم تولید کنند و این سبوم همراه با سلول‌های مرده در منافذ گیر کند، محیطی مناسب برای رشد باکتری‌هایی مانند پروپیونی‌باکتریوم آکنه فراهم می‌کند. عواملی مثل تغییرات هورمونی (به‌ویژه در دوران بلوغ، قاعدگی یا بارداری)، استرس، رژیم غذایی نامناسب، استفاده از محصولات آرایشی سنگین یا عدم رعایت بهداشت پوست می‌توانند این وضعیت را تشدید کنند. جوش‌های زیرپوستی اغلب دردناک هستند و به دلیل قرار گرفتن در لایه‌های عمیق‌تر پوست، دیرتر بهبود می‌یابند.
تغییرات هورمونی، به‌ویژه در دوران بلوغ، قاعدگی یا استرس زیاد، باعث افزایش ترشح چربی پوست (سبوم) می‌شود. این چربی اضافی اگر به درستی از سطح پوست پاک نشود، با سلول‌های مرده ترکیب شده و منافذ پوست را مسدود می‌کند. در نتیجه، جوش‌های زیرپوستی شکل می‌گیرند.
قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا، استفاده از لوازم آرایشی سنگین و تماس مداوم پوست با اشیایی مانند تلفن همراه یا ماسک صورت، نیز می‌تواند باعث بسته شدن منافذ و بروز آکنه شود. استرس مزمن نیز از طریق افزایش هورمون کورتیزول، ترشح چربی پوست را بیشتر کرده و التهاب پوستی را افزایش می‌دهد.
«برای خرید ضدآفتاب‌های اصل و خارجی ویژه پوست چرب با قیمت مناسب، به دسته‌بندی کرم ضد افتاب در سایت دکتر پرشاپ سر بزنید!»
جوش‌های زیرپوستی پیشانی معمولاً به دلیل تجمع چربی، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها در منافذ پوست ایجاد می‌شوند. پیشانی به‌خاطر فعالیت بالای غدد چربی در ناحیه T صورت (پیشانی، بینی، چانه) مستعد این نوع جوش‌هاست. عوامل تشدیدکننده شامل تغییرات هورمونی (مثل بلوغ یا قاعدگی)، استرس، استفاده از محصولات آرایشی چرب، تعریق زیاد، یا حتی تماس مداوم موهای چرب با پیشانی هستند. برای پیشگیری، شست‌وشوی منظم با شوینده ملایم، استفاده از محصولات غیرکومدون‌زا (غیرمسدودکننده منافذ)، و اجتناب از دست زدن به پیشانی توصیه می‌شود. در صورت شدت یا تداوم جوش‌ها، مشاوره با متخصص پوست ضروری است.
برخی روش‌های ساده خانگی می‌توانند در کاهش التهاب و تسریع بهبود جوش‌ها کمک کنند. از جمله:
کمپرس گرم: قرار دادن حوله گرم روی ناحیه جوش، گردش خون را افزایش داده و به تخلیه جوش کمک می‌کند.
چای سبز یا عسل طبیعی: استفاده موضعی از چای سبز یا ماسک عسل، به دلیل خاصیت ضدباکتری و ضدالتهابی، می‌تواند به بهبود جوش کمک کند.
محصولاتی که حاوی ترکیبات ضدآکنه مانند سالیسیلیک اسید، بنزوئیل پراکسید یا نیاسین‌آمید هستند، می‌توانند جوش‌های زیرپوستی را کاهش دهند. استفاده از سرم‌های سبک حاوی این مواد، به باز شدن منافذ و کنترل چربی کمک می‌کند. همچنین، از محصولات غیرکومدوژنیک استفاده کنید تا منافذ پوست بسته نشوند.
برای پیشگیری از جوش‌های زیرپوستی پیشانی، رعایت روتین مراقبت پوستی منظم و مناسب ضروری است. روزانه دوبار (صبح و شب) صورت خود را با شوینده ملایم و مناسب نوع پوست بشویید تا چربی و آلودگی‌ها از منافذ پاک شوند. از مرطوب‌کننده سبک و بدون چربی استفاده کنید تا پوست هیدراته بماند و تولید چربی اضافی کاهش یابد. هفته‌ای یک تا دو بار از لایه‌بردارهای ملایم حاوی سالیسیلیک اسید یا آلفا هیدروکسی اسید برای حذف سلول‌های مرده پوست استفاده کنید، اما از لایه‌برداری بیش از حد اجتناب کنید تا پوست تحریک نشود. از محصولات آرایشی سبک و غیرمسدودکننده منافذ استفاده کنید و همیشه قبل از خواب آرایش را پاک کنید. رژیم غذایی متعادل با مصرف کمتر غذاهای چرب و قندی، نوشیدن آب کافی و کاهش استرس از طریق ورزش یا مدیتیشن نیز به پیشگیری کمک می‌کند. از دست زدن به پیشانی یا فشار دادن جوش‌ها خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند التهاب را تشدید کند. در صورت تداوم مشکل، مشاوره با متخصص پوست برای درمان‌های موضعی یا دارویی توصیه می‌شود.
پاکسازی پوست دو بار در روز با شوینده ملایم و مناسب نوع پوست، باعث حذف چربی اضافی، آلودگی و باکتری‌ها می‌شود. بعد از شستشو، استفاده از تونر برای متعادل‌سازی PH و سپس مرطوب‌کننده سبک، توصیه می‌شود. استفاده از ضدآفتاب مناسب نیز در پیشگیری از التهاب و لک‌های جوش ضروری است.
برای مشاهده محصولات برند لاروش پوزای به این صفحه مراجعه کنید.
هفته‌ای یک تا دو بار لایه‌برداری ملایم با اسکراب یا ماسک‌های حاوی اسیدهای میوه (مثل AHA یا BHA) به حذف سلول‌های مرده کمک کرده و منافذ پوست را باز نگه می‌دارد. همچنین ماسک‌های ضدالتهاب مانند ماسک خاک رس یا زغال فعال می‌توانند چربی اضافه را جذب کرده و از بروز جوش جلوگیری کنند.
اگر جوش‌ها بسیار بزرگ، دردناک یا همراه با چرک باشند، یا اگر به درمان‌های خانگی و روتین‌های مراقبتی پاسخ ندهند، باید به متخصص پوست مراجعه کرد. در برخی موارد، درمان‌های دارویی مانند آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، رتینوئیدها یا درمان‌های موضعی قوی‌تر نیاز است. گاهی حتی روش‌هایی مثل لیزر یا تزریق دارو مستقیماً به جوش نیز انجام می‌شود.
جوش‌های زیرپوستی با اینکه در ظاهر کوچک‌اند، اما می‌توانند ناراحتی و نگرانی زیادی ایجاد کنند. شناخت علت‌های بروز این جوش‌ها و رعایت اصول مراقبتی روزانه، نقش بسیار مهمی در کاهش و جلوگیری از آن‌ها دارد. استفاده از روش‌های خانگی، محصولات ضدجوش مناسب و پیروی از یک روتین پوستی منظم، در بسیاری از موارد نتیجه‌بخش است.
اگرچه درمان جوش نیازمند صبر و استمرار است، اما با انتخاب محصولات درست و مراقبت صحیح، می‌توان پوستی سالم، تمیز و بدون التهاب داشت. پس مراقبت از پوست را به عادت روزانه خود تبدیل کنید.
Jacob CI, Dover JS, Kaminer MS. Acne scarring: a classification system and review of treatment options. Journal of the American Academy of Dermatology. 2001 Jul 1;45(1):109-17.
Balighi K, Robati RM, Moslehi H, Robati AM. Subcision in acne scar with and without subdermal implant: a clinical trial. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology. 2008 Jun;22(6):707-11.
